Małżeństwo w trakcie rozwodu za porozumieniem stron

Rozwody to dziś coraz popularniejsze zjawisko społeczne. Jeżeli dochodzi do rozpadu rodziny to bardzo ważne jest to, aby małżonkowie porozumieli się ze sobą. Nie ma lepszej formy rozwodu niż rozwód za porozumieniem stron. Warto więc wiedzieć, jak napisać i złożyć pozew, aby przeprowadzić tzw. „szybki rozwód”.

Spis treści – kliknij, by przejść do interesującego cię akapitu:

Ministerstwo Sprawiedliwości ma zamiar szeroko znowelizować prawo rozwodowe w 2023 roku. Celem ma być utrudnienie w zakresie rozwiązania małżeństw przez rozwód oraz ochrona trwałości rodziny.

Rozwody mają być znacznie droższe w zakresie kosztów postępowania, w szczególności opłaty sądowej. Ma być wykluczona możliwość tzw. „szybkiego rozwodu” na pierwszej rozprawie. Resort planuje przeprowadzanie obowiązkowych posiedzeń informacyjnych.

„Polski system prawny otacza opieką instytucję małżeństwa. Małżeństwo wciąż pozostaje w Polsce ważną instytucją społeczną” – wskazano w uzasadnieniu do projektu.

Na razie nie ma oficjalnych informacji od nowelizacja mogłaby wejść w życie a planowana jest już od dawna.

Rozwód za porozumieniem stron – czym jest tzw. „szybki rozwód”?

Rozwód za porozumieniem stron polega na tym, że większą część pracy związaną z rozwodem, wykonuje się przed wytoczeniem powództwa do sądu. Podyktowane jest to tym, aby małżonkowie w sądzie zaprezentowali zgodne stanowiska, co do najważniejszych wspólnych spraw.

Rozwód za porozumieniem stron jest statystycznie najczęstszym sposobem rozwiązania małżeństwa. Każdy inny sposób rozwiązania małżeństwa będzie gorszy niż porozumienie małżonków, które zostało wypracowane przez nich oboje dla nich samych oraz wspólnych dzieci.

Rozwód ze wspólnym porozumieniem można przeprowadzić w przypadku posiadania dzieci przez małżonków, a także w sytuacji, gdy nie mają oni potomstwa. Jeżeli strony mają dzieci to nie ma lepszej formy rozwodu niż właśnie porozumienie.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy (k.r.o.) wskazuje, że zasadą jest, że są ustala, czy i który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. Na zgodne zaś żądanie małżonków sąd odstępuje od ustalania kwestii ponoszenia winy za zupełny i trwały rozkład małżeństwa.

Podstawą prawną jest art. 57 k.r.o. Paragraf 1 stanowi, że orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Paragraf 2 stanowi zaś, że jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.

Jakie zalety ma rozwód porozumieniem stron?

Porozumienie jest to najszybsza forma „wzięcia” rozwodu, ponieważ sąd tylko ustala, czy wystąpiły przesłanki pozytywne lub negatywne przesłanki rozwiązania małżeństwa stron przez rozwód, a między stronami nie ma sporu.

Zalety rozwodu za porozumieniem stron to m.in.:

  • krótszy czas oczekiwania na rozprawę;
  • krótszy przebieg postępowania sądowego;
  • uniknięcie nieprzyjemnego przebiegu postępowania i stresu z tym związanego;
  • uniknięcie dalszego antagonizowania się małżonków, zwłaszcza gdy są rodzicami;
  • zwrot powodowi połowy opłaty sądowej tj. kwoty 300 zł z łącznych 600 zł.

Rozwód z orzeczeniem o winie jednego z małżonków ma natomiast inne zalety jak np.:

  • możliwość dochodzenia alimentów od małżonka wyłącznie winnego przez małżonka niewinnego w razie rażącego pogorszenia stopy życiowej wskutek rozwodu;
  • wyłączenie możliwości dochodzenia alimentów od małżonka wyłącznie niewinnego w razie niedostatku bądź pogorszenia stopy życiowej.

Podkreślić należy, że wina w rozwodzie nie wpływa na podział majątku, zwłaszcza gdy wina polega na zdradzie bądź przemocy. Sąd może ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym z ważnych powodów, a zdrada bądź przemoc nie stanowi ważnego powodu.

Ważnym powodem może być długotrwałe uchylanie się od pracy albo rażące marnotrawienie majątku wspólnego.  

Ustalanie winy w rozpadzie małżeństwa zazwyczaj jeszcze bardziej antagonizuje małżonków, którzy przestaną być małżonkami, ale nadal pozostają rodzicami i konieczna jest ich współpraca w zakresie wykonywania władzy rodzicielskiej.

Bardzo często konflikt okołomałżeński wpływa na sytuację dzieci oraz ich dobrostan.

Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu za porozumieniem stron?

Aby przeprowadzić szybki rozwód za porozumieniem między małżonkami wymagane są następujące dokumenty:

  • pozew rozwodowy,
  • odpowiedź na pozew,
  • porozumienie małżeńskie/małżonków/stron,
  • porozumienie rodzicielskie,
  • odpis zupełny aktu małżeństwa;
  • odpisy skrócone urodzenia małoletnich dzieci;
  • umowa majątkowa małżeńska (intercyza), jeśli była zawierana;
  • dokumenty i rachunki na poczet wykazania kosztów małoletnich dzieci, jeżeli małżonkowie nie są zgodni co do wysokości obowiązku alimentacyjnego.

Najlepiej, aby kwestię odpowiedniego skompletowania dokumentów zlecić adwokatowi – zwłaszcza pozwu, odpowiedzi na pozew i porozumień rodzicielskich/małżeńskich, które będą sporządzone z uwzględnieniem potrzeb i sytuacji danej rodziny.

Pozew (wniosek) o rozwód za porozumieniem stron – jak napisać i gdzie go złożyć?

Pozew, określany też potocznie jako wniosek o rozwód za porozumieniem stron, powinien być prawidłowo sporządzony. Powinny być zachowane wszelkie warunki formalne pozwu o rozwód.

Do pozwu najlepiej dołączyć porozumienie małżeńskie/stron oraz porozumienie rodzicielskie ze wskazaniem, że między stronami nie ma konfliktu oraz sporu. A obie strony zaś porozumiały się przy pomocy swoich pełnomocników albo przy pomocy mediacji rozwodowych.

Nie ma ogólnego wzoru tych dokumentów, zwłaszcza pozwu rozwodowego. Każde małżeństwo oraz każde dziecko jest inne i ma inne potrzeby. Wobec tego treść dokumentów należy indywidualnie dopasować do danej sytuacji faktycznej oraz prawnej rodziny.

Jak złożyć wniosek o rozwód za porozumieniem stron? Najlepiej zawrzeć go w pozwie rozwodowym i złożyć osobiście w biurze podawczym w biurze obsługi interesanta w siedzibie sądu okręgowego albo wysłać listem poleconym do sądu okręgowego.

Należy pamiętać też o prawidłowo sporządzonym uzasadnieniu pozwu o rozwód, w którym należy wskazać na przebieg małżeństwa oraz samo porozumienie rozwodowe stron.

Odpowiedź na pozew rozwodowy za porozumieniem stron

Przewodniczący, po sprawdzeniu, czy pozew nie zawiera braków formalnych, ewentualnie po ich uzupełnieniu, zarządza doręczenie odpisu pozwu o rozwód pozwanemu wraz z zobowiązaniem do zajęcia stanowiska w formie odpowiedzi na pozew w terminie najczęściej 14 dni.

Pozwany winien sporządzić odpowiedź na pozew tj. wypowiedzieć się:

  • czy wyraża zgodę na rozwód;
  • jeśli tak, czy godzi się na rozwód bez orzekania o winie, czy domaga się rozstrzygnięcia, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia (mąż, żona czy oboje);
  • kto powinien ponosić koszty postępowania sądowego (mąż, żona, czy każde z małżonków po połowie);

Jeżeli z małżeństwa pochodzą małoletnie dzieci, pozwany powinien odpowiedzieć:

  • jakie zajmuje stanowisko co do przyszłego miejsca zamieszkania małoletniego dziecka  lub dzieci stron (u którego z rodziców ma/mają mieszkać po orzeczeniu rozwodu);
  • jakie zajmuje stanowisko co do władzy rodzicielskiej obojga małżonków (czy powinna być powierzona obojgu rodzicom, czy też któryś z rodziców powinien mieć ograniczoną władzę rodzicielską bądź być jej pozbawiony);
  • w jaki sposób każde z rodziców będzie utrzymywało kontakty z małoletnim dzieckiem po rozwodzie;
  • czy małżonkowie zamierzają zawrzeć porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z małoletnim dzieckiem po rozwodzie;
  • do jakiej kwoty uznaje alimenty na dziecko/dzieci;
  • czy toczyło się postępowanie w sprawie o alimenty lub w sprawie o władzę rodzicielską nad wspólnym małoletnim dzieckiem (jeżeli tak, jest zobowiązany do wskazania sygnatury akt sprawy i sądu przed którym sprawa zawisła);
  • czy zgłasza osobę do przesłuchania w charakterze świadka pouczając jednocześnie o treści art.442 k.p.c., zgodnie z którym, jeśli małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, sąd nie może ograniczyć postępowania do przesłuchania stron.

Nadto zazwyczaj sąd zobowiązuje pozwanego do złożenia we wskazanym terminie:

  • zaświadczenia o wysokości zarobków/dochodów za okres ostatnich 6 miesięcy, ew. zaświadczenia o statusie osoby bezrobotnej (zobowiązanie dotyczy stron posiadających małoletnie dzieci);
  • swojego numeru PESEL (w przypadku osób fizycznych).

Sporządzenie odpowiedzi na pozew rozwodowy warto także zlecić adwokatowi, który zajmie się wszystkimi istotnymi kwestiami oraz powoła stosowne dowody.

Jak przeprowadzić rozwód za porozumieniem krok po kroku?

Osoba planująca rozwiązanie swojego małżeństwa przez rozwód powinna w pierwszej kolejności udać się na poradę prawną np. do adwokata, podczas której jej sytuacja faktyczna i prawna zostanie przeanalizowana, a adwokat dobierz odpowiedni model postępowania.

Następnie można wszcząć mediacje albo negocjacje rozwodowe bądź od razu złożyć pozew. Wniosek rozwodowy powinien być dobrze przygotowany i opracowany, bo przyśpieszy to rozpoznanie sprawy.

Warto zawrzeć porozumienie małżeńskie, czyli ustalić warunki rozwodu i podziału majątku wspólnego, a także zawrzeć stosowne porozumienie rodzicielskie (ustalenie kwestii dotyczących dzieci, ich miejsca zamieszkania, sprawowania władzy rodzicielskiej, alimentów, utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem).

Rozwód za porozumieniem stron najbardziej służy małżonkom oraz rodzicom, jest najszybszą formą rozwiązania małżeństwa stron oraz najtańszą. Zazwyczaj nie są to sprawy kilkuletnie i bardzo skomplikowane, lecz kończą się po pierwszym terminie rozprawy.

Jak wygląda sprawa o rozwód za porozumieniem stron?

„Najprzyjemniejszą” formą rozprawy rozwodowej jest właśnie rozprawa rozwodowa za porozumieniem. Taka rozprawa przebiega bardzo sprawnie i szybko. Czasami trwa tylko kilkanaście minut. Może się ona odbyć także w formie online.

Sąd wraz z adwokatami obu stron koncentruje się na pytaniach dotyczących przebiegu małżeństwa i ustaleń między małżonkami w zakresie ich rozwodu oraz wspólnych małoletnich dzieci stron.

Zazwyczaj nie pojawiają się pytania intymne oraz niewygodne dla obu stron postępowania. Pytania są uzależnione od danej sytuacji faktycznej i prawnej małżonków.

Między innymi dlatego warto skorzystać z porady prawnej u adwokata, aby odpowiednio przygotować się do rozprawy.

O co pyta są na sprawie o rozwód przy porozumieniu małżonków? Zazwyczaj są to następujące pytania:

  • czy zgadza się Pani/Pan na rozwód?
  • czy ma Pan/Pani dzieci?
  • czy zawierał Pan/Pani umowy majątkowe małżeńskie?
  • czy to Pani/Pana pierwszy związek małżeński?
  • czy Pani/Pan kocha małżonka?
  • co  jest przyczyną rozpadu małżeństwa?
  • kiedy ustało współżycie fizyczne?
  • kiedy ustała wspólnota gospodarcza?
  • czy Państwo mieszkają razem?

Ile trwa rozwód za porozumieniem stron?

Czas trwania sprawy rozwodowej za porozumieniem stron uzależniony jest od danego sądu oraz ilości spraw, jakie dany sąd rozpoznaje.

Zazwyczaj rozwód za porozumieniem stron można przeprowadzić w kilkanaście tygodni oraz z ograniczeniem do przeprowadzenia jednej rozprawy i przesłuchania jednego świadka, gdy strony mają małoletnie dzieci.

Ile się czeka na rozwód za porozumieniem stron? Na wyznaczenie pierwszego terminu czeka się zazwyczaj od kilku to kilkunastu tygodni.

A jak długo trwa sprawa o rozwód za porozumieniem stron? Taka sprawa rozwodowa trwa zazwyczaj od kilkunastu minut to godziny. Wyrok zazwyczaj zapada po krótkiej naradzie tego samego dnia i uprawomocnia się w terminie 7 dni, gdy żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie.

Co daje orzeczenie rozwodu za porozumieniem stron?

Orzeczenie rozwodu za porozumieniem stron powoduje rozwiązania małżeństwa stron. Można wtedy:

  • zawrzeć związek małżeński z inną osobą;
  • po upływie 300 dni od uprawomocnienia się orzeczenia przestaje obowiązywać domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki i nie trzeba wszczynać postępowania o zaprzeczenie ojcostwa, gdyby była żona urodziła dziecko;
  • można zmienić nazwisko w uproszczonym trybie – należy wtedy zmienić dokumenty takie jak: dowód osobisty, prawo jazdy, paszport itd.

Ile kosztuje rozwód za porozumieniem stron?

Na koszt rozwodu za porozumieniem stron składa się kilka elementów. Pozew o rozwód podlega opłacie sądowej od powoda w kwocie 600 zł.

Z kwoty 600 zł do powoda „wróci” kwota 450 zł, jeżeli rozwód będzie dokonany za porozumieniem stron. 300 zł powodowi zwróci sąd, a pozwany będzie zobowiązany do zapłaty 150 zł. Cena rozwodu za porozumieniem stron wynosi więc dla jednego małżonka równe 150 zł.

Do tego należy doliczyć koszty negocjacji pełnomocników, mediacji rozwodowych, sporządzenia „papierów rozwodowych” w postaci. Koszty łączne te wynoszą zazwyczaj od kilkuset złotych w górę.

Skutki rozwodu za porozumieniem stron

Rozwód niesie ze sobą istotne skutki formalno-prawne. Skutkiem rozwodu za porozumieniem stron jest m.in.:

  • powstanie rozdzielności majątkowej – wtedy otwiera się droga do podziału majątku;
  • uregulowanie sytuacji prawnej dzieci w zakresie: alimentów, kontaktów, miejsca zamieszkania, władzy rodzicielskiej;
  • zmiana stany cywilnego na rozwiedziony/rozwiedziona;
  • brak możliwości dziedziczenia po byłym małżonku.

Alimenty a rozwód za porozumieniem stron

W wyroku o rozwód bezwzględnie należy ustalić koszty utrzymania wspólnych małoletnich dzieci stron, czyli alimenty na dzieci, oraz można ustalić alimenty na rzecz byłych małżonków (alimenty na byłego małżonka – żonę lub męża).

Alimenty ustalone przez małżonków wspólnie, na ogół najlepiej odzwierciedlają usprawiedliwione koszty utrzymania i wychowania dziecka oraz utrzymania małżonka. Nie są one zawyżone ani zaniżone, tak jak to może zdarzyć się w wyroku o rozwód.

Jeżeli rozwód jest za porozumieniem stron to zazwyczaj małżonkowie są zgodni co do wysokości alimentów i takiego rodzaju alimenty sąd zasądza.

Rozwód za porozumieniem stron a podział majątku

Nie ma lepszej, szybszej i tańszej metody podziału majątku wspólnego małżonków niż rozwód za porozumieniem stron wraz z podziałem majątku.

Podstawą prawną jest art. 58 § 3 k.r.o., który określa, że na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.

W wyroku rozwodowym sąd dzieli majątek stron i ustala, komu przypadnie, jaki składnik majątkowy oraz, kto dostanie spłatę bądź dopłatę w jakiej wysokości. Takie rozwiązanie często pozwala klientom bezpośrednio po rozwodzie rozpocząć nowe życie, czy też zaciągnąć nowy kredyt. 

Podział majątku w wyroku rozwodowym jest najszybszy oraz najtańszy. Opłata sądowa wynosi 300 zł i jest znacznie tańsza od taksy notarialnej w wypadku podziału majątku wspólnego w formie aktu notarialnego.

Warunkiem jest to, że podział majątku nie przedłuży postępowania, a co za tym idzie małżonkowie są zgodni w tym zakresie. Zgoda powinna być co do składu majątku wspólnego, jego wartości oraz sposobu podziału.

Czy adwokat jest potrzebny w sprawie o rozwód za porozumieniem stron?

Pomoc profesjonalnego pełnomocnika w sprawie rozwodowej może okazać się istotna w całej sprawie. Zawsze warto w sprawach prawnych skorzystać z pomocy adwokata.

Prawnik specjalizujący się w sprawach rozwodowych, wskaże odpowiednią drogę postępowania oraz sporządzi poprawnie wszystkie dokumenty, co usprawni całe postępowanie. Ponadto adwokat odpowiednio przygotuje klienta do rozprawy i służy pomocą w zawiłych kwestiach prawnych.

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej przy rozwodzie za porozumieniem stron, skontaktuj się z naszą kancelarią. Posiadamy wieloletnie doświadczenie w sprawach rozwodowych, dzięki czemu kompleksowo możemy zająć się Twoją sprawą na jej każdy etapie.

Niniejszy wpis na blogu zawiera najbardziej przydatne i ogólne informacje na temat omawianego zagadnienia prawnego. Wpis nie stanowi porady prawnej, ani nie stanowi rozwiązania konkretnej sprawy bądź problemu prawnego. Nawet, jeśli Twoja sytuacja jest bardzo podobna to szczegóły mogą wpływać na rodzaj postępowania i działania prawnego. Z tego względu swoją indywidualną sytuację prawną i faktyczną zawsze należy skonsultować z adwokatem.