Rozwiązanie małżeństwa w Irlandii

W ostatnich latach wzrosła liczba rozwodów Polaków mieszkających w Irlandii. Wiele par decyduje się na rozstanie, po kilku lub kilkunastu latach spędzonych na Zielonej Wyspie. Niektórzy dalej chcą mieszkać w Irlandii, a niekiedy jedno z małżonków postanawia wrócić na stałe do Polski. Mogą oni wystąpić z wnioskiem o rozwód do irlandzkiego lub polskiego sądu. Sprawdź, jakie są wady i zalety obu rozwiązań i jak wygląda cała procedura.

Spis treści – kliknij, by przejść do interesującego cię akapitu:

Czytaj też: Rozwód w UK czy w Polsce? Wady i zalety rozwodu na odległość

Czy Polacy mogą wziąć rozwód w Irlandii?

Po wejściu Polski w struktury Unii Europejskiej wielu Polaków wyemigrowało z kraju. W Irlandii nasi rodacy są aktualnie najliczniejszą grupą migracyjną w tym kraju. Według danych statystycznych w Irlandii mieszka około 150 tysięcy Polaków.

Polacy zawierają w tym kraju małżeństwa z Polakami, a także z obywatelami innych krajów. W przypadku chęci rozwiązania małżeństwa, Polacy mieszkający na Zielonej Wyspie, mogą wziąć rozwód w Polsce lub na miejscu w Irlandii.

Małżeństwo Polaków mieszkających na stałe w Irlandii może być rozwiązane przez rozwód wyrokiem irlandzkiego sądu. Ale jest to jednak zazwyczaj procedura bardziej skomplikowana i droższa niż rozwód w Polsce.

Orzeczenie w sprawie rozwodu, separacji prawnej lub unieważnienia małżeństwa wydane w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej uznaje się w innych państwach UE bez konieczności zastosowania jakiejkolwiek specjalnej procedury (poza procedurą przewidzianą w samym rozporządzeniu).

Oznacza to, że irlandzki wyrok jest uznawany przez polskie sądy i polskie instytucje. Dzięki temu rozwód irlandzki  może być zarejestrowany w polskim urzędzie stanu cywilnego.

Zaletą przeprowadzenia rozwodu w Irlandii jest to, że sprawa rozwodowa odbywa się w miejscu zamieszkania stron, czyli małżonków. Nie muszą oni więc przyjeżdżać do Polski na sprawę rozwodową.

Natomiast wady rozwodu w Irlandii to:

  • wyższe koszty sądowe i koszty działania pełnomocnika – prawnika,
  • bariera językowa,
  • odmienność tamtejszego systemu prawnego,
  • bardziej restrykcyjne przesłanki, np. zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego musi trwać co najmniej dwa lata, a nie sześć miesięcy.

Rozwód w Irlandii – jak wygląda cała procedura?

Prawo dotyczące rozwodu w Irlandii jest regulowane przez zarządzenia o sprawach małżeńskich zawartego w Irlandii Północnej z 1978 r. [Matrimonial Causes (Northern Ireland) Order 1978].

Konstytucja Irlandii określa cztery przesłanki (warunki wstępne) do rozwiązania małżeństwa w Irlandii. Są to:

  • brak uzasadnionej perspektywy pojednania małżonków;
  • każdy z małżonków musi mieszkać w Irlandii w momencie składania wniosku lub każdy z małżonków musi mieszkać w Irlandii przez co najmniej jeden rok przed złożeniem wniosku;
  • małżonkowie żyli osobno przez dwa lata w ciągu ostatnich trzech lat;
  • zapewnienie odpowiednich świadczeń dla każdego małżonka i członków rodziny pozostających na utrzymaniu małżeństwa.

Każdy z małżonków ma prawo wnieść do sądu pozew o rozwód, w którym musi udowodnić zupełny rozwód małżeństwa. Pozew o rozwód wnosi się do Wysokiego Trybunału (High Court) albo do sądu rejonowego (county court) właściwego ds. rozwodów.

Sąd początkowo wydaje wyrok warunkowy tzw. wyrok wstępny, a następnie wyrok ostateczny. Wniosek o przekształcenie wyroku warunkowego w wyrok ostateczny można złożyć po upływie sześciu tygodni i jednego dnia od dnia wydania wyroku warunkowego.

Osoby, które chcą wziąć rozwód w Irlandii, muszą wiedzieć, że rozwiązanie małżeństwa jest niemożliwe w pierwszych dwóch latach od zawarcia związku małżeńskiego.

Szybkie uzyskanie rozwodu w Irlandii jest możliwe poprzez rozwód za porozumieniem stron. Zazwyczaj jest to najlepsze rozwiązanie z uwagi na oszczędność czasu, czas postępowania, zaoszczędzenie emocji czy ograniczenie antagonizowania się stron.

Czas trwania takiego postępowania nie jest przewidziany ustawowo. Uzależniony jest od obłożenia konkretnego sądu, ilości spraw w referacie danego sędziego oraz sprawności orzeczniczej danej sędziego.

Rozwód w Polsce dla osób mieszkających na stałe w Irlandii

Osoby posiadające obywatelstwo Polskie i mieszkające w Irlandii mogą skutecznie wytoczyć powództwo o rozwód także w Polsce. Jurysdykcja krajowa oparta jest na łączniku obywatelstwa.

Procedurę rozwodową najlepiej rozpocząć od kontaktu z adwokatem, który po zapoznaniu się ze sprawą oceni, czy jest zasadne przeprowadzenie rozwodu w Polsce. Prawnik pomoże też określić, czy będzie to rozwód z wyłączeniem orzekania o dzieciach małżonków, czy też na zgodne żądanie małżonków rozwód będzie obejmował także orzekanie o dzieciach stron.

Kolejny krok to: zgromadzenie odpowiednich dokumentów w postaci odpisów aktów stanu cywilnego (względnie należy wykonać ich tłumaczenia przysięgłe), a następny to: sporządzenie pozwu rozwodowego pozbawionego błędów formalnych.

Po wpłynięciu pozwu do sądu okręgowego (można go złożyć do każdego sądu okręgowego) dochodzi do sprawdzenia, czy pozew nie jest dotknięty brakami formalnymi oraz zostały uiszczone opłaty sądowe.

Następnie sąd okręgowy zwraca się postanowieniem do Sądu Najwyższego o wyznaczenie sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Wszystko z uwagi na to, że małżonkowie nie mieszkają na stałe w Polsce w okręgu konkretnego sądu okręgowego.

Najlepiej, aby był to sąd okręgowy przy siedzibie pełnomocnika – adwokata oraz sąd w mieście, do którego mamy ewentualnie dobre połączenie komunikacyjne – samochodowe oraz lotnicze.

Po wydaniu postanowienia przez Sąd Najwyższy akta sprawy przekazywane są do sądu okręgowego, pozew jest doręczany pozwanemu, który pozwany musi odebrać i złożyć stosowną odpowiedź.

W kolejnym kroku wyznaczany jest termin rozprawy. Z uwagi na miejsce zamieszkania stron poza granicami kraju, konieczność przylotu/przyjazdu do kraju, wzięcia urlopu, pokrycia kosztów zakwaterowania i podróży, rekomendowane jest odbycie rozprawy w formie wideokonferencji, podczas której małżonkowie przebywający poza siedzibą sądu łączą się przez Internet z sądem.

Jeżeli jest to rozwód za porozumieniem stron to zazwyczaj wyrok wydawany jest po przeprowadzeniu jednego terminu rozprawy.

Zalety rozwodu w Polsce to:

  • niższe koszty sądowe niż w Irlandii;
  • niższe koszty zastępstwa adwokackiego;
  • brak bariery językowej i czytelności dokumentów;
  • możliwość uzyskania rozwodu przez Internet;
  • wymóg minimum sześciomiesięcznego trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego;
  • brak konieczności wydania wyroku warunkowego, wyrok od razu jest ostateczny.

Przykład:

Anna i Michał wzięli ślub w Suwałkach w 2009 roku. W 2015 roku małżonkowie wyjechali do pracy w Irlandii, kupili tam mieszkanie, a później w Irlandii przyszły na świat ich dzieci: Jan i  Lilianna. W 2022 roku małżonkowie, dalej mieszkając w Irlandii, postanowili się rozwieść w Polsce. Wobec tego w styczniu 2022 roku zgłosili się do adwokata, któremu Anna udzieliła pełnomocnictwa do prowadzenia takiej sprawy. Adwokat wystąpił o zupełny odpis aktu małżeństwa i skrócone odpisy aktów urodzenia dzieci, a następnie w marcu 2022 roku został złożony pozew. W maju 2022 roku sąd okręgowy zwrócił się do Sądu Najwyższego o wyznaczenie sądu właściwego. W lipcu 2022 roku został wyznaczony sąd właściwy, który wyznaczył termin rozprawy na 1 października. Po przeprowadzeniu dowodu z przesłuchania stron i jednego świadka, wyrok został wydany przez sąd na tej samej rozprawie i jest prawomocny od dnia 9 października.

Zlecenie rozwodu adwokatowi w Polsce – na co zwrócić uwagę?

Sprawę o rozwód, gdy na stałe przebywa się za granicą, warto powierzyć profesjonalnemu pełnomocnikowi w osobie adwokata, który sporządzi pozew, stosowne wnioski o wydanie dokumentów, wniosek o zmianę nazwiska oraz inne istotne dokumenty.

Adwokat w Polsce prowadzi działalność na miejscu, przy siedzibie sądu okręgowego, a więc z powodzeniem może brać czynny udział w całej sprawie.

Kancelaria adwokacka adwokat Anna Gręda-Adamczyk udziela pomocy prawnej Polakom mieszkającym w Irlandii i innych krajach, na każdym etapie postepowania rozwodowego. Konsultacje z adwokatem odbywają się w formie online (w formie wideokonferencji np. poprzez Skype’a) lub w formie mailowej czy telefonicznej.

Nasza kancelaria specjalizuje się w prawie rodzinnym oraz rozwodach, posiadamy duże doświadczenie także w rozwodach transgranicznych.

Anna Gręda-Adamczyk udziela pomocy wyłącznie na terenie Polski oraz nie prowadzi jakichkolwiek spraw na terenie Irlandii oraz z zastosowaniem prawa irlandzkiego.

Jeśli chcesz skorzystać z naszej pomocy prawnej lub uzyskać stosowną poradę w swojej sprawie, skontaktuj się z nami.

Niniejszy wpis na blogu zawiera najbardziej przydatne i ogólne informacje na temat omawianego zagadnienia prawnego. Wpis nie stanowi porady prawnej, ani nie stanowi rozwiązania konkretnej sprawy bądź problemu prawnego. Nawet, jeśli Twoja sytuacja jest bardzo podobna to szczegóły mogą wpływać na rodzaj postępowania i działania prawnego. Z tego względu swoją indywidualną sytuację prawną i faktyczną zawsze należy skonsultować z adwokatem.