Co wiesz o prawie odstąpienia od umowy zawartej przez Internet?

Coraz częściej kupujemy lub sprzedajemy rzeczy w Internecie. Nie zawsze jednak wiemy, jakie mamy prawa i obowiązki. Należy odróżnić dwie sytuacje. Pierwsza, gdy jedna pani sprzedała bluzkę drugiej pani przy użyciu popularnego portalu. Druga, gdy przedsiębiorca sprzedał bluzkę konsumentowi przy użyciu popularnego portalu. W pierwszym wypadku zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego, w szczególności te dotyczące sprzedaży (art. 535 Kodeksu cywilnego i następne). W drugim wypadku zastosowanie ma także ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta, o czym będzie dalej mowa.

Konsument jest osobą fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową (np. matka pracująca na podstawie umowy o pracę, która kupuje przy użyciu portalu allegro.pl plecak szkolny dla dziecka). Przedsiębiorcą zaś jest: osoba fizyczna (prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą np. P.H.U. Metalex Anna Nowa), osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna) i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka jawna, spółka partnerska), prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Umowa sprzedaży zawarta przez Internet to umowa zawarta na odległość, czyli zgodnie z ustawową definicją: umowa zawarta z konsumentem przez przedsiębiorcę w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. Umowa sprzedaży zawarta przy użyciu portali takich jak: allegro.pl, olx.pl czy w sklepie internetowym jest umową zawartą na odległość.

Konsument, który zawarł umowę sprzedaży na odległość może w terminie 14 dni (liczymy od dnia otrzymania rzeczy przez konsumenta) odstąpić od niej bez podawania przyczyny (rzecz nie musi być uszkodzona – wystarczy, że nie podoba się konsumentowi) i bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów. Konsumenta obciążają jednak koszty: odesłania rzeczy przedsiębiorcy z powrotem oraz droższej opcji wysyłki, którą wybrał konsument (np. z dostępnych opcji wysyłki: 1. przesyłka kurierska – 20 zł; 2. list polecony – 7 zł konsument wybrał przesyłkę kurierską to przedsiębiorca zwraca tylko 7 zł jako koszt najtańszej opcji wysyłki). Oświadczenie o odstąpieniu powinno być wysłane do przedsiębiorcy listem poleconym albo pocztą elektroniczną. Liczy się data wysłania oświadczenia a nie data dotarcia oświadczenia do przedsiębiorcy. Przedsiębiorca ma obowiązek pouczyć konsumenta o prawie odstąpienia od umowy. Gdy tego nie uczyni to konsument ma prawo odstąpić od umowy w terminie aż 12 miesięcy a nie 14 dni od dnia otrzymania rzeczy. Konsument może, ale nie musi jednocześnie odesłać zakupiony towar. Ma na to 14 dni.

Po otrzymaniu oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, przedsiębiorca ma maksymalnie 14 dni na zwrócenie konsumentowi dokonanych przez niego płatności. Jednakże przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz od konsumenta. Zabezpiecza to przedsiębiorcę, który nie znajdzie się w sytuacji, w której zwrócił płatność i nie otrzymał rzeczy.

Przedsiębiorcę zabezpiecza także odpowiedzialność konsumenta za zmniejszenie wartości rzeczy, które powstało w wyniku korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy. Konsument może korzystać z rzeczy, aby ją sprawdzić, ale nie może jej używać i eksploatować np. można sukienkę przymierzyć, ale nie iść w niej na wesele; można pralkę uruchomić, ale prać przez 14 dni.

Adw. Anna Gręda

Anna Gręda-Adamczyk

Doświadczony prawnik z wykształcenia i zamiłowania. Prowadzi indywidualną praktykę adwokacką - siedziba jej kancelarii mieści się w Łodzi, ale obszar działania i prowadzonych spraw obejmuje całą Polskę. Oferuje także pomoc prawną Polakom mieszkającym za granicą. Specjalizuje się w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i spadkowego. Mediator sądowy, wykładowczyni, członki Sekcji Praw Dziecka i Sekcji Prawa Rodzinnego przy ORA w Warszawie. Jej kancelaria została wyróżniona w ogólnopolskim konkursie „Kancelaria Przyjazna Dzieciom” organizowanym przez Komitet Ochrony Praw Dziecka.